Kiedy można odrzucić spadek?
Większość ludzi kojarzy spadek z sukcesją i dziedziczeniem majątku, stąd wydaje się nam zazwyczaj, że nie ma sensu i możliwości odrzucenia spadku. Jednak spadek to nie zawsze dziedziczenie majątku, albowiem odziedziczyć można również długi. Dla osób, które dziedziczą długi, odrzucenie spadku jest jedynym skutecznym sposobem na uniknięcie spłaty zobowiązań zaciągniętych przez spadkodawcę.
W jakich sytuacjach można odrzucić spadek?
Po otwarciu spadku, czyli po śmierci spadkodawcy, spadkobierca może przyjąć albo odrzucić spadek. Ogólna reguła mówi, że spadkobierca ma na to sześć miesięcy od momentu powzięcia wiadomości o tytule powołania do spadku. Aby przyjąć spadek, należy złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku, a aby go odrzucić, konieczne jest złożenie oświadczenia o jego odrzuceniu. Jeżeli żadne z wymienionych wyżej oświadczeń nie zostanie złożone w ciągu tych sześciu miesięcy, spadek zostanie automatycznie przepisany na wskazanego przez spadkodawcę spadkobiercę.
Co się dzieje, gdy spadkobierca odrzuci spadek?
Jeśli spadkobierca odrzuci spadek, traktowany jest on wtedy tak, jakby nie dożył momentu jego otwarcia. Jest więc w takiej sytuacji wyłączony od dziedziczenia, a wtedy w jego miejsce wchodzą jego dzieci lub dalsi spadkobiercy, jeżeli spadkobierca jest zstępnym (np. dzieckiem albo wnukiem) lub rodzeństwem osoby zmarłej. Gdy wszyscy spadkobiercy (ustawowi i testamentowi) odrzucą spadek, przechodzi on na rzecz gminy, w której ostatnio mieszkał spadkodawca albo Skarbu Państwa – w sytuacji, kiedy nie można ustalić ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy lub gdy mieszkał on poza granicami Polski.
Kiedy warto odrzucić spadek?
Najczęściej odrzucenie spadku jest polecane osobom, które są pewne, że spadkodawca pozostawił im po sobie niewielki majątek oraz pokaźne długi. W takiej sytuacji odrzucenie spadku skutecznie zabezpiecza spadkobiercę przed koniecznością spłaty długów zmarłego. Takie rozwiązanie pomaga również uniknąć ewentualnej późniejszej walki z wierzycielami spadkodawcy. Dzięki odrzuceniu spadku możemy również zaoszczędzić pieniądze potrzebne na przeprowadzenie dość kosztownej procedury sporządzenia spisu inwentarza przez komornika.
Jak wystąpić o odrzucenie spadku?
Aby móc odrzucić spadek, należy w ciągu 6 miesięcy od daty śmierci spadkodawcy (albo dowiedzeniu się o jego śmierci) złożyć stosowane oświadczenie przed notariuszem lub w sądzie rejonowym właściwym dla swojego miejsca zamieszkania. Do spisania takiego oświadczenia niezbędny będzie dowód osobisty oraz akt zgonu spadkodawcy. Czasami konieczne może okazać się również przedstawienie wypisów aktów notarialnych dotyczących odrzucenia spadku przez innych członków rodziny.
Kiedy odrzucenie spadku może być bezskuteczne?
Są jednak i takie sytuacje, kiedy odrzucenie spadku może być uznane przez sąd za bezskuteczne. Ma to miejsce wtedy, gdy spadkobierca odrzuca spadek tylko po to, aby jego wierzyciele nie mogli zaspokoić swoich roszczeń z odziedziczonego majątku. W takim wypadku odrzucenie spadku ma uniemożliwić bankowi wszczęcie egzekucji ze spadku, dlatego wierzyciele lub bank mogą wnieść o uznanie takiego roszczenia za bezskuteczne. Wierzyciele mają 6 miesięcy od daty dowiedzenia się o odrzuceniu spadku na wniesienie oświadczenia o uznanie owego odrzucenia za bezskuteczne.
