Jakie sprawy można załatwić u notariusza?
Notariusz zwykle kojarzy się z podpisywaniem dokumentów i załatwianiem formalności przy kupnie nieruchomości. Jednak rodzajów spraw, jakie można załatwić u notariusza, jest o wiele więcej. Działalność notariuszy jest ściśle regulowana przez prawo. Zakres czynności notarialnych wynika wprost z ustawy o notariacie lub z przepisów zawartych w innych aktach prawnych, np. w kodeksie spółek handlowych. Notariusz może np. sporządzać akty notarialne i wydawać poświadczenia.
Akty notarialne spisywane u notariusza
Notariusz może nam być potrzebny przy załatwianiu spraw związanych z wieloma czynnościami życia codziennego. Sporządzane przez notariusza dokumenty – akty notarialne – mogą być związane m.in. z:
- obrotem nieruchomościami – w przypadku kupna, sprzedaży, darowizny, zamiany czy zaciągnięcia zobowiązań związanych z nieruchomością, np. ustanowienia służebności gruntowej. Wszelkie czynności związane z prawem własności nieruchomości muszą być dokumentowane spisaniem aktu notarialnego, w przeciwnym razie są z mocy prawa nieważne;
- załatwianiem spraw spadkowych – wydawaniem poświadczenia dziedziczenia, podziałem spadku, a także sporządzaniem, przechowywaniem oraz odczytywaniem testamentów. Notariusz może znacznie przyspieszyć załatwianie spraw spadkowych, eliminując konieczność prowadzenia spadkowych spraw sądowych. W określonych przypadkach można zamiast do sądu, udać się do notariusza i uzyskać akt poświadczenia dziedziczenia równorzędny sądowemu postanowieniu o nabyciu spadku. Jest również możliwość dokonania w taki sposób podziału spadku, jednak jedynie wtedy, gdy m.in. wszyscy zainteresowani stawią się u notariusza osobiście i zgodzą się na określony podział;
- sprawami dotyczącymi majątku małżonków i jego podziału – notariusz może pomóc np. w sporządzeniu umowy rozdzielności majątkowej małżonków tzw. intercyzy. W przypadku, gdy w skład majątku wspólnego małżonków wchodzi nieruchomość i istnieje potrzeba jego podzielenia, forma aktu notarialnego jest niezbędna dla ważności całej czynności.
Poświadczenia wydawane przez notariusza
Notariusz ma także możliwość wydawania innych poświadczeń. Mają one charakter urzędowy. Notariusz może poświadczyć własnoręczność podpisów oraz zgodności odpisu, wyciągu lub kopii dokumentu z okazanym oryginałem. Wśród wydawanych poświadczeń może też znaleźć się potwierdzenie czasu okazania dokumentu, które pozwala na dowiedzenie, że dokument istniał już w momencie, gdy przedstawiono go notariuszowi. Rzadziej jest wykorzystywane poświadczenie pozostawania w określonym miejscu oraz pozostawania przy życiu, które są użyteczne głównie przy załatwianiu spraw związanych ze świadczeniami emerytalnymi i rentowymi.